Vasil Levski’ye ölüm cezası veren Türk yargıç yoktu
Kalem kıran ve Bulgar Milli Davasının önderi olan Vasil Levski’nin dar ağcına çekilmesi kararına imza atan Mahkeme Başkanı Hacı İvanço Hacıveliçkov Pençeviç Rusya’nın Bulgar Prensliği idarecisi Prens Dondukov tarafından Bulgaristan Yüksek Mahkeme üyeliğine atandı.
Araştırmacı yazar Gergi Georgiev, Bulgar milli kurtuluş hareketi önderi Vasil Levski’nin Sofya Mhkemesinde ölüm cezasını veren ve asılmasının suçlularından biri olan Hacı İvanço Hacıveliçkov Pençeviç Rusy Çarının Bulgar Prensliği idarecisi Prens Dondukov trafından Bulgaristan Yüksek Yargı Konseyi üyeliğine atanması emrini rşivde buldu buldu ve yayınladı.
Bu atama, Levski’nin son yolculuğundan 6 yıl sonra, 8 Mayıs 1879 tarihinde olmuştur. Atama emrinin Prens Dondukov-Korsakov tarafından imzalanması tesadüf eseri değildir. Böylece Rusya, Bulgar hain ve hizmetkârlarına Rus İmparatorluğuna sadık hizmetlerinden dolayı teşekkür ifade etmiştir.
O zamanlar Rusya’nın İstanbul Büyükelçisi olan Kont İgnatiev’in sinsi, hain ve ikiyüzlü rolü Bulgar kamuoyundan yıllar yılı gizlenmiş olsa da, artık kimse için bir sır değildir. Yargılama sürecinde, Levski’nin idam kararı verilene kadar, ana rol gören İgnatiev’in kendisidir. Rus Prensin ısrarıyla, Osmanlı İmparatorluğu Devlet Şurası üyesi Hacı İvanço Hacıveliçkov Pençeviç; Bulgar Kilise Okul Encümenlik üyesi Mito Panov Kaymakçiyski; Sofya Belediye Meclisi Üyesi Hacı Manuyil (Mano) Stoynov; Sofya Meclis üyesi Petar (Peşo) Todorov mahkeme başkanı, başkan yardımcısı ve üye olarak görev almışlardır. Vasil Levski’ye ölüm cezası veren Sofya Mahkemesinde Türk veya Müslüman yargıç yoktur.
Bu tarihsel gerçek yazılı olarak ilk kez G. Georgiev tarafından yayınlandı. Daha sonra bu arşiv belgesinden birçok Bulgar araştırmacı yazar faydalanmıştır.
Kont İgnatiev’ın Levski davasın müdahale etmesinin hedefi ortadadır: Bulgaristan mili kurtuluş hareketini başsız bırakmak; Bulgar direniş hreketini Rus imparatorluğunun diplomasisi hedeflerine bağlı kılmak.
1972’de Rus Kilisesi ve Fener Piskoposluğu tarafından Bulgar ulusunun birliğinin sağlanmasını önlemek denemeleri yapılırken Bulgar kilisesine döneklik ithamında bulunan da şahsen Kont İgnatiev’ tir.
Dikkati çeken başka bir olay da şudur: Osmanlı zamanında İmparatorluk Devlet Konseyi üyeliğine yükselen Hacı İvanço Hacıveliçkov Pençeviç, Bulgaristan’ın Osmanlı’dan ayrılmasından sonra, yüzsüzlük yaparak Sofya’da V. Levski anıtı dikilirken bağışta bulunmuştur.
Hacı İvanço Hacıveliçkov Pençeviç’in Prens Dondukov’un özel bir kararla Bulgar Yüksek Mahkemesi üyeliğine atanması, hain Rublacı Rusofillerin, vatn için Moskovacılıktan ve Rus çizmesinden daha korkunç olan hiçbir şey olmadığına inanan Bulgarlar memleketimize karşı 1. Sırdan beri maça yönelik çlışma yürütüldüğüne artık inanmış bulunuyor.
10 gün sonra yapılacak Cumhurbaşkanlığı seçimleri arifesinde ülkemizdeki temel çatışma da Rusya’ya bağımlılığın yarattığı tehlikeler üzerinde yoğunlaştı.
Hacı İvanço Pençeviç’i Bulgar Yüksek Mahkemesi üyeliğine atma emri.
