Türk İslam: Efendilik ve Merhametle Yoğrulmuş Bir Kimlik

Gülten RAYİMOĞLU

Türk İslam, köklü bir kültür ve inanç harmanıdır. Sadece dini bir inanç sistemi değil, aynı zamanda bir hayat tarzı, bir medeniyet anlayışıdır. Bu anlayışın temelinde efendilik ve merhamet vardır. Türkler, İslam’la tanıştıkları günden itibaren, bu büyük dini kendi karakterleriyle harmanlamış ve ona kendine özgü bir derinlik kazandırmıştır.

Türk İslam’ın Temel Özellikleri
Türk İslam anlayışı, İslam’ın evrensel değerlerini almış, bunları Türk kültürü ve ahlak anlayışıyla birleştirerek özgün bir kimlik oluşturmuştur.
Efendilik: Türkler için İslam, kibirden uzak bir efendilik anlayışıdır. Bu, kendine güven, vakar ve başkalarına saygı duyma ile şekillenir. Türk İslam’ı, zayıfa kol kanat geren, hakkaniyetle hükmeden, insanları birleştiren bir efendiliği öğretir.
Merhamet: Türk İslam’ının özünde, merhamet büyük bir yere sahiptir. Sadece insanlara değil, doğaya, hayvanlara ve bütün yaratılmışlara karşı şefkat ve merhamet göstermek, bu anlayışın temel taşlarından biridir. Türkler, “Yaratılanı severiz yaratandan ötürü” düsturuyla hareket eder.

Tarihte Türk İslam Anlayışı
Tarih boyunca Türklerin İslam anlayışı, toplumu dönüştüren bir güç olmuştur. Türkler, İslam’ı sadece bir inanç sistemi olarak değil, bir adalet ve huzur düzeni olarak benimsemiştir.
Selçuklular ve Osmanlılar: Bu iki büyük Türk devleti, İslam’ı sadece dini bir uygulama olarak değil, bir yönetim ve toplumsal yaşam biçimi olarak hayata geçirmiştir. Osmanlı’da padişahlar, “adaletin temsilcisi” ve “hizmetkârı” olarak görülürdü. Efendilik, halkı korumakla; merhamet ise yönetimde adaleti sağlamakla kendini gösterirdi.
Hizmet Odaklı Yönetim: Camiler, imarethaneler, medreseler gibi sosyal kurumlar, Türk İslam anlayışının eserleridir. Bu eserler, halkın hem manevi hem de maddi ihtiyaçlarını karşılamak üzere tasarlanmıştır.

Türk İslam’ının Pratikteki Yansımaları
1. İnsan Odaklı Yaklaşım: Türk İslam anlayışında insanın onuru kutsaldır. Kim olursa olsun, her insan saygı görmeyi hak eder. Bu, Türklerin İslam’ı nasıl anladığını ve yaşadığını en güzel şekilde gösterir.
2. Hizmet Aşkı: Türk İslam’ı, hizmet etmeyi bir görev olarak görür. İnsanlara fayda sağlamak, toplumun refahını artırmak, bu anlayışın en önemli hedeflerindendir.
3. Doğaya ve Hayvana Şefkat: Türk İslam’ında merhamet sadece insana değil, tüm yaratılmışlara yöneliktir. Kuş evleri, vakıflar ve hayvan barınakları bunun en güzel örneklerindendir.

Türk İslam’ının Bugüne Mesajı
Bugün, Türk İslam anlayışı, dünyaya adalet, merhamet ve efendilik öğretebilecek bir modeldir.
Birleştirici Güç: Türk İslam’ı, insanları ayrıştırmak yerine birleştiren bir anlayıştır. Bu, bugün dünyanın ihtiyaç duyduğu en önemli değerlerden biridir.
Medeniyetin Temeli: Efendilik ve merhamet, bir medeniyetin temel taşlarıdır. Türk İslam’ı, bu iki değerle örülen bir medeniyet anlayışıdır.
Hoşgörü ve Adalet: Türk İslam’ı, farklılıklara saygı duymayı, herkesin hakkını gözetmeyi öğretir. Bu, hem bireyler hem de toplumlar için bir huzur reçetesidir.

Sonuç: Efendilik ve Merhametle Yükselen Anlayış
Türk İslam, sadece bir dini inanış değil, bir yaşam biçimidir. Bu yaşam biçimi, efendilik ve merhamet temelinde şekillenir. Tarihte olduğu gibi bugün de Türk İslam’ı, insanlığa yol gösterebilecek bir değerler sistemidir.
Bu anlayışı yaşatmak ve gelecek nesillere aktarmak, hem bir sorumluluk hem de bir görevdir. Çünkü Türk İslam’ı, insana ve hayata anlam katan, her alanda huzuru ve adaleti tesis eden bir medeniyet meşalesidir. Efendilikle yaşayıp, merhametle hareket edenler, sadece kendileri için değil, insanlık için de bir umut ışığı olur.

________________

Türk İslam’ın İzleri

Merhametle büyür bu coğrafya,
Efendilikle doğar her sabah.
Hakkı bilir, zulme boyun eğmez,
Türk İslam, adaletin bir bayrağıdır.

Zalimlerin gölgesi bile titrer,
Mazlumun duası Türk’ün gücüdür.
Her taşında sevgi, her yolunda hak,
Bu topraklar vicdanın aynasıdır.

Dağlardan aşar Türk’ün şefkati,
Bir kuşun yuvasına dokunur elleri.
Ne insanı yargılar ne doğayı,
Her şeyde Yaradan’ın izini görür.

Adaletle yürür sultanı, padişahı,
Mazluma kalkan olur, zalime set.
Türk İslam budur, bir vakur duruş,
Merhametle bezenmiş ebedi bir ruh.

Geleceğe miras bırakır her adı,
Kardeşlikten örer dostluk ağı.
Türk İslam, bir sesleniş çağlara,
Merhamet ve efendilikle uzanır yarınlara.