Dijital Ayar Gerek
Tarih: 10 Temmuz 2019
Yazan: Dr Nedim BİRİNCİ
Konu: Bulgar hükümetinde teklemeler seri oldu.
Bulgaristan’da yerel seçimler 27 Ekim 2019 tarihinde, PAZAR gün yapılacak. Belediye Başkanları, muhtarlar ve belediye meclis üyelerini seçeceğiz. Bizde,
Yerel seçimler majoriter (en fazla oy alan kazanır) usulüne göre yapılıyor. Oyumuzu, bildiğiniz sevip saydığınız, güvendiğiniz, iş yapacağına, yeni ödevlerin üstünden geleceğine inandığınız adaylara vermeliyiz. Muhtarlıklar belediyeler bizim kalelerimizdir. Her taşına sahip çıkalım.
Lehimizde olmayan kanunlara göre, bu seçimlere de Türkiye’deki soydaşlarımızın katılabilmesi için son 6 ay Bulgaristan’da kalması gerekiyor. BULTÜRK Derneği olarak üyelerimizin, Bulgaristan Cumhuriyeti vatandaşı olup oy kullanma hakkı olan soydaşlarımızın, Batı Avrupa ülkelerinde ve diğer ülkelerde bulunan gurbetçilerimizin hepsinin yerel seçimlere yüzde yüz katılmasını sağlamak için, oy kullanmanın mektupla olmasını daha 3 sene önce önerdik. Bulgaristan Ankara Büyük Elçisi Bayan Mihaylova’ya gittik. Mektup götürdük, görüştük. İsteklerimiz Bulgar kamuoyunda görüşüldü. Mektupla oy kullanma isteği meclise taşındı, fakat henüz kabul edilmedi.
İngiltere’de başbakan mektupla oy kullanılarak seçiliyor.
Almanya ve Avusturya’da yapılan seçimlerde ülke dışında bulunan, oy kullanma hakkı olanlar oylarını seçimgününden 15 gün önce, Yüksek Seçim Komisyonu’na, zarf içinde gönderebiliyor. Şu an, Bulgaristan vatandaşlarından 3 milyon kişi dış ülkelerde iştedir. Memleketimizdeki ağır ekonomik koşulları ve yoksulluğu yakından izleyen gurbetçilerimiz 2019’un başından beri her ay yakınlarına toplam 400 bin Avro göndererek, geçim dertlerini biraz hafifletmeye çalışıyorlar.
31 Mart Avrupa Parlamentosu seçimleri “makineyle” yapıldı. 1 oy için 69 leva masraf yapılmış. Mektupla olsa bu iş 2 levaya biter ve unutulur.
Toplam nüfusu 5 milyonun altına düşen Bulgaristan’da 1 milyondan fazla emekli yaşıyor. 2009’dan beri iktidarda bulunan GERB partisi (Başbakan Boyko Borisov) Temmuz 2019’dan başlayarak emekli maaşlarına % 5,7 oranında zam yapsa da, ekonomik darboğazla başa çıkılamıyor. Avrupa Birliği ülkelerinde hükümetler Gayrı Safi Milli Hâsıla’dan (GSMH) % 12,6’sını emekli maaşları ve sosyal yardımlar için ayırıyor. Bulgaristan’da yaşlılar için bu kaynaktan ayrılan oran ancak % 8,4’tür. En yoksul olduklarından dolayı, okula gitmeyenlerin oranı en yüksek olan memleketimizde GSMH’ dan % 12’6’sı emekli fonuna ayrılsa, yaşlılara ve az gelirlilere % 50 oranında zam yapma olanağı belirmiş olacaktır.
Seçim tarihinin ilan edilmesiyle birlikte, yerel seçimlerle yerel yönetime katılacak olan 18 ve 29 yaş arasındaki genç nesilden kişilerle bir anket yapılmıştır. Bu genç kişilerin ilgi alanlarını, yaşam koşullarını saptamak amacıyla hazırlanan soruların cevaplarından çıkan sonuçlar şöyledir:
Ankete katılan bu genç nüfustan 480 bin kişi kitap okumuyor; % 62’si hiçbir sanat türünden ilgilenmiyor; % 72’si şimdiye kadar sergi, müze ve galeri ziyaret etmemiş; % 30’u verdikleri cevapta gelirlerinin yeni giysi ve ayakkabı almaya yetmediğini itiraf etmiştir.
Bu gençlerin % 66’sı ana-babasıyla birlikte aynı evde kaldığını bildirirken, % 25’i sofradan yarı aç kalktıklarını, % 64’ü de daha yüksek bir uzmanlık seviyesine uzanmak için para bulamadıklarını belirtmişlerdir.
Ankete katılanların % 65’i işçi ve memur, % 30’u lise, teknik okul ve üniversite öğrencisi, % 5’ide ise işsizdir. Bulgaristan gençlerinin kitap okuma bakımından Avrupa Birliği ülkeleri kuyruğuna dizmiş olması, endişe uyandırmıştır.
07 Temmuz 2019 tarihinde (Cumartesi), Sofya Kültür Evinde, 2005’te kurulan, Amerikan ve Almanya Vakıflarından aldığı mali destekle örgütlenen, seçimleri art arda kazanan ve 10 yıl önce sımsıkı yapıştığı iktidar koltuğunu paylaşan ama bırakmak istemeyen Boyko Borisov’un yönettiği Bulgaristan’ın Avrupa Gelişimi İçin Vatandaşları (GERB) partisinin, Kongresi yapıldı. Bulgaristan’da parti kongreleri artık eskisi gibi yapılmıyor. 2 ay önce yapılan kongrede olduğu gibi, bu defa da yalnız Başbakan Borisov konuştu. O, iktidar partisi kurultayında konuşsa da, hükümet konularına değinmedi.
Şu sözlerle başladı:
“Siz beni anlamamışsınız. Ben, 2 ay önce, burada size, kavşaktayız, iki ışık var, mavi ve kırmızı. Kırmızı yakacak demiştim, ama siz beni anlamamışsınız.”
GERB’in baş mimarı, Amerikan ve Alman yetkililerle Almanya, Münih kentinde yapılan ön görüşmeleri yürüten, partinin CİA ile ilişkilerini geliştiren, ABD askeri güçleri ve füzelerinin Bulgaristan’a üslenmesi görüşmelerini sonuçlandıran, hele son yıllarda defalarca Amerika’ya gidip gelen, GERB partisinin yatay ve dikey yapısını örgütleyen Başkan Yardımcısı, partinin meclis grubu başkanı ve Sofya Meclisinde 1 komisyon başkanı ve 1 komisyon başkan yardımcısı olan Tsvetan Stvetanov, GERP partisindeki tüm görevlerinden alındı. Bir daha siyasette katılmamak şartıyla, bir yerel örgütte sıradan bir üye kaldı.
Tsvetanov, diktatör Todor Jivkov’un özel şoförünün oğlu, eski “DS” devlet güvenlik örgütü II. Şube komiseri, İş İşleri Bakanı vb görevlerde bulunmuş saygın biridir. 2019 yılında Tsvetanov, Hak ve Özgürlük Partisi Başkanı M. Karadayı’ı Birleşik Amerika’ya götürdü ve Başkan D. Trump ve CİA yetkililerle tanıştırdı.
Bu ziyarette sonra olan oldu. Sofya’dan yayın yapan “Amerika’nın Sesi” Radyosu, Stvetanov’un lüks dairelerini diline takarak, Bulgaristan’da rüşvet ve dolandırıcılık konusunu açtı ve 2016 Cumhurbaşkanı seçiminde GERP Partisi adayı ve Adalet Bakanı Ts. Tsaçeva’dan başlayarak, toplam 15 bakan, bakan yardımcısı, daire başkanı, devlet kurumu başkan ve başkan yardımcılarını özel sektörden ucuz daire alma gerekçesiyle istifaya davet ederken, Tarım Bakanı ve Avrupa Birliği’nin köy bölgelerine “konuk evi inşaatı fonu” yüksek görevlilerinden birçoğunun görevine son verme gibi bir gelişmeyi gerekçelendirdi ve iktidar partisini sarstı.
Ülkedeki 4 askeri üs için Pentagon kira ödemezken, Bulgar silahlı güçleri ihtiyaçları için 8 adet F-16/70 tipi saldırı uçağına toplam 1.200.000.000 US Dolar peşin ödeme yaparken ve Bulgaristan siyasetinde son sözün ABD Büyük Elçisinin iradesini yansıttığı herkesçe bilinirken, GERB Kongresinde olayın sadece Başkan Yardımcısı Ts. Tsvetanov’un tavsiye edilmesine indirgenmesi, zaten hiçbir konuda görüş beyan etmeyen parti kadrolarını tamamen şaşırttı.
Aslında iç politikada olduğu kadar, dış siyasette de sorunlu geçen 2019 yılında GERB Başkanı Borisov halkı yürütüp yönlendirmeyi bundan böyle tek başına devam ettiremeyeceğinin farkına varmış olacak ki, Mart sonunda yapılan Avrupa Parlamentosu seçimlerinde, ilk kez olmak üzere, közleri sönmüş Demokratik Güçler Birliği (CDC) partisi ile ortaklık yaptı.
26 Mart 2017 genel seçimlerinden beri iktidar ortaklığı kurduğu, faşist ve ırkçılığıyla bilinen sözde “Yurtsever Cephe” üçlüsü – VMRO İç Makedon Devrim Örgütü; NFSB Bulgaristan’ı Kurtarmak İçin Milli Cephe ve “Ataka” artık resmi parçalanma yolunda ilk adım attı. “Ataka” lideri, Moskov’çu Volen Siderov, “F-16/ 70” US uçağı alma kararının mecliste onaylandığı an, üçlü cephe meclis grubu başkanlığından ayrıldı.
Öte yandan, Türkiye ile tüm sorunlarının “çantada keklik” olduğu havası savuran Borisov ile ilgili yeni gelişmeler oldu.
31 Mart 2019 Türkiye Yerel Seçimlerinden önce, Diş İşleri Bakanı Sayın M. Çavuşoğlu’nun soydaşlarımızla Tekirdağ görüşmesinde anadilimiz üstüne söylediği sıcak sözlerden dolayı Bulgar diplomasisinin haksız olarak özür istemesi, haklı olarak havada kaldı.
Ardından T.C. Sofya Büyükelçisi Sayın Dr. H. Ulusoy’un Kırca Ali’de bir Türk şirketinin yeni yatırımının açılış töreninde yaptığı konuşmada, “Türk iş adamlarının Bulgaristan’a daha fazla yatırım yapmak için Türkçe öğrenimine önem verilmesi isteğini” hatırlatmasından sonraki gelişmelerde, esaslı bir gerekçe olmadan, Türk yetkililerden özür talep edilmesi ve bu isteklerin haklı olarak havada kalması, medyada olağanüstü ilgi uyandırdı.
Ne ki, Bulgaristan Başbakanı Borisov’un bizzat müdahale ettiği bu olayların, hafta sonunda Güney Doğu Avrupa İşbirliği Süreci’nin Saraybosna zirvesinde Sırbistan Başbakanı Bayan Ana Brnabiç’le görüşmesinde 3. kez tekrar etmesi ve Belgrad’a verilen teminatla noktalanması, farklı düşünceler uyandırdı.
Boyko Borisov gururlu bir kişilik sahibi ve yönetimi ferdi yönetime taşımaya elinden geleni ardına bırakmazken, toplumsal gerek görülen Bulgaristan’da Türkçe öğretimi ve Batı Balkanlar gibi önemli bir konuda öncü ve girişimci kibri donanımlı her konuda aracı oluruz edasıyla kürsüye çıkarken frenlenmesi, siyasetçilere onun 2013 ve 2017’de istifa nedenlerini anımsattı.
Seri olaylar arabada tekleme belirdiğine ve dijital ayara gerek olduğuna işaret ediyor. Bunun siyasi anlamı: havada seçim kokusu var.
Bizi izleyiniz.
Paylaşınız.
Okuyanlara teşekkürler.